Jakiś czas temu Dominika z whowillsavetheplanet wpadła na pomysł, żeby bliżej się przyjrzeć markom odzieżowym, które deklarują się jako ekologiczne i zrównoważone. Przygotowaliśmy więc ankietę pozwalającą zbadać obydwa obszary – jako pierwszą do współpracy zaprosiliśmy Elementy Wear. Na blogu Dominiki możecie przeczytać więcej informacji nt. zrównoważonych działań firmy oraz podsumowanie w pigułce całej ankiety. U siebie skupiłem się jak zwykle na technicznej stronie zagadnienia 🙂
Wpływ tkanin na środowisko
Firma ma w swoim port folio ma produkty z tkanin o różnym poziomie ekologiczności:
- do tkanin bardzo ekologicznych zaliczam len
- do tkanin umiarkowanie ekologicznych zaliczam lyocell i wiskozę
- do tkanin nieekologicznych zaliczam bawełnę i bawełnę organiczną
Ekologiczność tkanin została oceniona pod kątem zużycia wody, energii, emisji gazów cieplarnianych, ilości użytych chemikaliów, generowania ścieków oraz wykorzystania powierzchni. W przypadku wody produkcja 1 kilograma tkaniny wymaga wykorzystania od kilkuset (len, Lyocell) do nawet kilku tysięcy (bawełna, bawełna ekologiczna) litrów wody[1]. Z kolei w przypadku energii otrzymanie kilograma tkaniny wymaga zużycia od ok. 70 (len) do nawet 120-150 (bawełna, Lyocell) megadżuli (MJ) energii[1].
Czy to dużo czy mało?
Jedna kąpiel wymaga ok. 100 litrów wody, czyli ilość wody wykorzystywana przy produkcji kilograma tkaniny bawełnianej jest równoważna wzięciu kilkudziesięciu kąpieli. W Polsce średnio 1 osoba zużywa 26-34 m3 wody w ciągu całego roku[2], czyli kilogram bawełny wymaga użycia takiej ilości wody, ile człowiek zużywa przez 1-2 miesiące.
W przypadku energii – kilogram węgla daje nam ok. 25-30 MJ, a ropa ok. 45 MJ energii. Oznacza to, że do produkcji jednego kilograma lnu musielibyśmy spalić ok. 7,5 kg węgla kamiennego, oraz ponad 20kg węgla w przypadku bawełny ( wylicenia zakładają, że elektrownie węglowe mają wydajność ok. 40%[3]), co daje ok. 27,5 kg CO2 wyemitowanego do atmosfery (odpowiednio ponad 80 kg CO2 w przypadku bawełny i Lyocellu). Dla porównania, przejechanie 100 km samochodem przy spalaniu 10l/100km daje generuje 39kg CO2, a 1 osoba żyjąca w Unii Europejskiej średnio generuje 8,4 tony CO2 rocznie[4]. Wynika z tego, że produkcja 1 kg bawełny jest równa przejechaniu 200 km lub 1% śladu węglowego Europejczyka.
Wykorzystanie odpadów produkcyjnych
Z perspektywy Gospodarki o Obiegu Zamkniętym Firma wprowadziła szereg rozwiązań pozwalających na redukcję ilości odpadów poprzez przetwarzanie odpadów na nowe wyroby oraz sprzedaż wyrobów reklamowanych i zwracanych. Ze względu na fakt, iż tkaniny wymagają użycia bardzo dużej ilości wody oraz energii – każde ograniczenie odpadów jest bardzo istotne.
Proces logistyczny
W celu redukcji ilości odpadów w procesach logistycznych Firma wykorzystuje surowce z recyklingu do pakowania oraz opakowania papierowe. Zaletą opakowań papierowych/kartonowych jest łatwość w recyklingu (pod warunkiem, że materiał jest czysty, suchy, i posiada odpowiednią długość włókien celulozowych). Dodatkową zaletą jest oczywiście fakt, że surowiec ten jest odnawialny.
Z drugiej strony należy pamiętać o problemach z recyklingiem papieru ze względu na jego nadpodaż (rynek specjalnie się nie zmienił od kiedy pisałem o tym) oraz emisję metanu w przypadku składowania (więcej informacji znadziecie tutaj). Oczywiście przy prawidłowym zagospodarowaniu wykorzystanie papieru nie jest złym rozwiązaniem.
Pochodzenie, wytrzymałość oraz bezpieczeństwo tkanin
Stosowane przez firmę tkaniny posiadają certyfikaty świadczące o bezpieczeństwie tkanin oraz pozyskiwaniu ich z odpowiedzialnych upraw. Oznacza to, że wykorzystywane przez Firmę tkaniny powinny stanowić rzeczywiście mniejsze oddziaływanie na środowisko niż w przypadku firm, które takich materiałów nie wykorzystują.
Firma deklaruje, że zdecydowana większość materiałów cechuje się wysoką wytrzymałością oraz otrzymała pozytywny feedback od swoich klientów odnośnie stosowanych rozwiązań technologicznych mających za zadanie nadać wyrobowi odpowiedniej trwałości. Mam jedynie pewne wątpliwości, gdyż aż 60% tkanin wymaga prania ręcznego i braku wirowania (co jest raczej cechą mniej odpornych tkanin).
Utylizacja gotowych produktów
Około połowa wykorzystywanych tkanin stanowi tkaniny z włóknem mieszanym, jednak firma wykorzystuje tylko włókna naturalne, także jeżeli nie zostaną użyte ponownie – ich los będzie taki sam jak wyżej omówionego papieru.
Podsumowanie
Firma korzysta z certyfikowanych, dobrych jakościowo surowców, ogranicza generowanie odpadów poprzez ich wykorzystanie do produkcji innych wyrobów, a także wykorzystuje ponownie materiały opakowaniowe. W swoim port folio posiada produkty wykonane z tkanin naturalnych o różnym stopniu ekologiczności. Jeżeli to możliwe (z perspektywy technologicznej), sugerowałbym zwiększenie udziału włókien innych niż bawełniane, ze względu na duże obciążenie środowiska przy produkcji tkanin z tej rośliny.
W mojej ocenie firma dba o to, żeby jej oddziaływanie na środowisko było jak najmniejsze.
Bibliografia
- [1] https://eko-logicznie.com/teoria/ktore-tkaniny-sa-najbardziej-ekologiczne-analiza-cyklu-zycia-tkanin/
- [2] https://www.igwp.org.pl/index.php/nasza-aktywnosc/analizy-ekonometryczne/317-zuzycie-wody-z-wodociagow-w-gospodarstwach-domowych
- [3] https://eko-logicznie.com/fakty-i-mity/ile-wody-zuzywaja-elektrownie-weglowe-w-polsce/
- [4] https://co2.myclimate.org/en/car_calculators/new
- Obrazek główny pochodzi ze strony Elementy Wear